De Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteitbibliotheek zijn een indrukwekkend kunstwerk rijker: SHA_RE. Kunstenaar en ontwerper Peter Musschenga kreeg van het Groninger Universiteitsfonds (GUF) na een pitch de opdracht een lichtobject te maken in het trappenhuis van de Universiteitsbibliotheek, als geschenk aan de jarige universiteit. Op 22 augustus 2014 om middernacht (het begin van 23 augustus, de 400e verjaardag van de RUG) is het onthuld.

SHA_RE is een installatie die het wetenschappenlijk onderzoek in Groningen zichtbaar maakt in de publieke ruimte. Dat gebeurt door een stroom van foto's, video's en teksten in een grid dat voortdurend van vorm verandert en van gedaante wisselt. Dit dynamische grid stroomt over een waterval van LED-panelen die op iedere verdieping van het trappenhuis zijn gemonteerd en doorlopen tot op het plafond boven de entree. Duizenden foto's, video's en zelfs teksten uit dissertaties worden getoond van historisch en huidig wetenschappelijk onderzoek aan de universiteit. Het trappenhuis van de UB krijgt hierdoor een nieuwe dynamiek. Het Broerplein wordt door de uitstraling, vooral 's avonds en 's nachts, verlevendigd.

Het kunstwerk kan verschillende gedaanten aannemen. Zo wordt willekeurig een van de cellen uitvergroot over alle verdiepingen van het trappenhuis waardoor een metershoog beeld ontstaat. Af en toe worden verschillende cellen van het grid transparant waarbij een kijkje wordt gegeven in de aderen van de bibliotheek door een scrollende logfile dat weergeeft hoe in de catalogus gezocht wordt, het begin van veel bronnenonderzoek. Daarnaast wordt een relatie gelegd met de historie van de plek van de UB, waar vroeger de in 1982 afgebroken Sint-Martinuskerk stond. Het grid laat op onregelmatige tijdstippen een sterke verkleuring zien die aan de glas-in-loodramen van de vroegere kerk doet denken. Het kleurenschema hiervoor is gebaseerd op de originele glas-in-loodramen, waarvan een aantal zich nu bevindt in de St. Willibrorduskerk in Ter Apel.

De naam SHA_RE geeft de de manier aan waarop het kunstwerk tot stand gekomen is en wat het doet: het delen van het eigen onderzoek met het kunstwerk en de kunstenaar, het delen van het eigen onderzoek met collega's en het publiek en het delen door het kunstwerk van het materiaal met het publiek. De underscore knipt het woord in tweeën. Het geeft een idee van de techniek die erachter zit, 'RE' staat daarbij voor 'research'.

De Stichting Groninger Universiteitsfonds werd opgericht op 4 maart 1893 door de hoogleraren van de Groninger Universiteit.

Het fonds stelt zich ten doel 'de bevordering van de studie aan de Rijksuniversiteit Groningen'. Als middelen om dit doel te bereiken komen o.a. in aanmerking: het subsidiëren van studiereizen in het buitenland door gevorderde studenten, het subsidiëren van excursies door studenten die in het kader van de studie van belang zijn maar niet verplicht, het subsidiëren van wetenschappelijke, culturele en sportieve activiteiten door studenten in verenigingsverband, het verlenen van subsidie bij de organisatie van internationale wetenschappelijke congressen, symposia en workshops in Groningen door eenheden van de RUG, financiële steun bij voordrachten van buitenlandse geleerden aan de RUG, het verlenen van boekenbeurzen (op beperkte schaal), het vestigen van bijzondere leerstoelen aan de RUG.

Voor het kunstwerk dat gerealiseerd werd in de UB heeft het GUF een aantal voorwaarden gesteld. Zo moet het kunstwerk in overeenstemming zijn met de geest en de signatuur van het GUF, het kunstwerk moet duurzaamheid, talent en excellentie tot uitdrukking brengen, aansprekend  zijn, zomede tijdloos en opvallend. Het mag controversieel zijn maar op generlei wijze discriminerend, het kunstwerk moet de relatie van de RUG met stad en provincie benadrukken, de tegenstelling traditioneel-academiegebouw versus modern-bibliotheekgebouw tot uitdrukking brengen, buiten het UB-gebouw goed zichtbaar zijn en de entree van de UB verfraaien.

Kunstenaar en ontwerper Peter Musschenga heeft sinds zijn afstuderen aan de kunstacademie Minerva in 1998 zijn eigen studio in Groningen. Na zijn studie Grafisch Ontwerp heeft hij zich breed ontwikkeld op zowel het platte als het ruimtelijke vlak.
In SHA_RE komt zijn voorliefde voor flexibiliteit en modulair ontwerpen goed tot uiting: het geheel meer laten zijn dan de som van de delen, ofwel: 1+1=3.
In Groningen mocht hij als eerste 'spelen' met de computergestuurde trekkenwand van de stadsschouwburg. Die ontwerpen bestaan vaak uit lichtobjecten. Het werk dat hij hier maakte bracht hem tot in Carré in Amsterdam. Maar met evenveel liefde stoeit hij met typografie en papier bij het ontwerpen van huisstijlen, affiches en boeken.

SHA_RE was ook een logistieke uitdaging. Peter reisde alle faculteiten en instituten van de universiteit af om presentaties te geven en gesprekken te voeren. Zo zijn de duizenden beelden afkomstig van vele individuele pc's van onderzoekers. Het kunstwerk blijft niet alleen qua vorm, maar ook inhoudelijk steeds veranderen. De database zal ook de komende jaren openstaan voor nieuwe input. Want onderzoek gaat door, en daarbij wordt steeds nieuw materiaal gegenereerd. Materiaal dat een plek gaat krijgen in het lichtkunstwerk.

Meer werk is te zien op de website van Studio Peter Musschenga

Filmmaakster Margriet Westerhof maakte een registratie van de feestelijke onthulling van het kunstwerk. Met interviews met de kunstenaar, de directeur van de Universiteitsbibliotheek Marjolein Nieboer, Commissaris van de Koning Max van den Berg, Rector Magnificus Elmer Sterken en de voorzitter van het GUF Pieter van der Kruit.

Een graphic op een scherm zegt meer dan duizend woorden. Prographics verrijkt verhalen door complexe of informatieve data effectief te presenteren. Ongeacht het type graphic of het soort scherm waarop de informatie wordt getoond. Dat doet Prographics voor televisie en internet, maar ook op videowalls zowel in de TV-studio als voor gebouwen, zoals de grootste ledwall van Nederland, de Ziggodome in Amsterdam.
Voor SHA_RE is de in eigen huis ontwikkelde software geschikt gemaakt en met maatwerkmodules uitgebreid voor het dynamische grid waarin content realtime random wordt verdeeld over de cellen in het grid in een voortdurend veranderende compositie.
Website Prographics

LedGo is een internationaal opererend bedrijf gespecialiseerd in maatwerk LED-oplossingen. LedGo kiest altijd voor kwaliteit. Het bedrijf opereert dan ook in het topje van de markt van beeldtechniek. SHA_RE is een goed voorbeeld van een custommade project waarbij in nauwe samenwerking met de kunstenaar gewerkt is aan een optimale technische invulling.
LedGo is bekend van The Voice of Holland, Idols, en andere grote tv-producties. Voor het Eurovisie Songfestival 2014 in Kopenhagen leverde LedGo de techniek voor de interactieve beeldvloer.
Website LedGo

Aan de totstandkoming van de database van duizenden beelden hebben honderden onderzoekers verspreid over de hele universiteit meegewerkt. En dit aantal zal bijven groeien de komende jaren. Hieronder een onvolledige lijst van faculteiten, instituten, organisaties en personen (in bijna willekeurige volgorde) naar wie bijzondere dank uitgaat:

Nieuw onderzoek genereert nieuw beeldmateriaal. Bent u wetenschapper aan de Rijksuniversiteit of werk je mee aan onderzoek (bijvoorbeeld als student)? Draag bij aan de rijkdom van het SHA_RE lichtkunstwerk door foto's, video's en datavisualisaties op te sturen. Dat kan naar studio@pjot.nl. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld WeTransfer.
Het materiaal wordt beoordeeld en beschikt gemaakt voor SHA_RE. Het materiaal wordt ook alleen hiervoor gebruikt. Omdat het kunstwerk eigendom is van de RUG blijven de rechten te allen tijde bij de universiteit. Vermeld bij inzending de betreffende faculteit of instituut.